Hi zoon!
Zoals velen heb ik op de middelbare school economie-les gehad. Een econoom ben ik echter niet geworden, en veel weet ik ook niet (meer) van de lessen. Desondanks trok een artikel op Politico.com mijn interesse: One of the Most Famous Ideas in Economics Is Wrong.
De titel van het artikel is natuurlijk een lokkertje van jawelste. Want “welk beroemd idee?!” En “hebben die gestuurde bollebozen het dan een keer mis?!” Smeuïg en mysterieus!
De ondertitel licht een tipje van de sluier: “History shows that free trade can’t buy world peace“. Aha! Daar heb ik inderdaad wel eens van gehoord. En gelukkig helpt de eerste paragraaf ons meteen uit de brand:
History shows that free trade can’t buy world peace
One of the most enduring ideas in economics is that free markets bring peace between countries. It comes from the notion that commerce drives humans to follow their mutual material interests rather than make destructive war due to passions.
Wat volgt is een korte blik op de recente geschiedenis. En die blik ondersteunt dit beroemde idee inderdaad niet.
Dan volgt een lang stuk (TLDR?!) over de “geschiedenis” van dit beroemde idee. We worden via het boek Mare Liberum (1609) van Hugo de Groot, via ideeën van Jean Dormat, via het boek Fable of the Bees (1714) van Bernard Mandeville, het boek De l’esprit des lois (1748) van Montesquieu, en het boek The Wealth of Nations (1776) van Adam Smith de moderne tijd ingeleid, en daarmee ook de historische voorbeelden waarom het beroemde idee eigenlijk onzin mag worden genoemd.
Wat “vrede” lijkt te zijn is meer een (tijdelijke) afwezigheid van oorlog tussen Europese machten, vervangen door slavernij, onderdrukking, afpersing en uitbuiting van gebieden (India, Afrika, Zuid-Amerika, de Caraïben, etc.) die niet of nauwelijks opgewassen waren tegen de wreedheid, militaire macht en middelen, ziektes, en hebzucht van de Europese koloniale machten. Lekkere vrede!
Je hebt nog een paar jaar te gaan voordat je ook economie-lessen krijgt, lieve jongen. Maar hier heb je alvast een onderwerp van discussie voor je docent.
We gaan het meemaken, lieve jongen.
Liefs, papa
